Zechstein Groep

Code
ZE
Status
Formeel (NAM & RGD 1980). Gewijzigd (Van Adrichem Boogaert & Kouwe 1994).
Lithologische beschrijving

Opeenvolging bestaand uit evaporieten en carbonaten met enkele dunne kleisteen inschakelingen. De evaporieten bestaan uit anhydriet, steenzout en kleine hoeveelheden bitterzout en zijn lokaal sterk beïnvloed door halokinese. Richting de zuidelijke rand van het Zuidelijk Perm Bekken worden de evaporieten, en in mindere mate de carbonaten, geleidelijk vervangen door silliciklastische afzettingen.

Afzettingsmilieu

Afzetting van de Zechstein Groep vond plaats in een peri-marien tot marien milieu. Tijdens de afzetting van de Zechstein Groep werd het bekken geleidelijk ondieper. In de Z1 (Werra) en Z2 (Stassfurt) formaties varieerde het afzettingsmilieu van lagunair tot sabkha/kleiige getijdeplaten aan de randen van het bekken, tot diep marien in het midden van het bekken. De klastische sedimenten in de westelijke offshore werden afgezet in een estuarien milieu. De topografie van het Zuidelijk Perm Bekken werd grotendeels opgevuld met Z2 Zout. De Z3 (Leine) Formatie werd waarschijnlijk afgezet in een ondiep marien milieu. De hogere cycli laten een afname zien van mariene invloeden in het bekken; carbonaten zijn afwezig en de kleisteen/haliet afwisselingen zijn meer typerend voor een playa-meer afzettingsmilieu. Kleinschalige breukbewegingen langs afschuivingen vonden plaats tijdens het onder (Z1) en boven Zechstein (Geluk, 1999; 2005; Geluk et al., 1997).

Definitie ondergrens

Getrokken aan de basis van het Koperschalie Laagpakket in het Zuidelijk Perm Bekken. Er is voor deze grens gekozen ondanks het feit dat het bovenste deel van de Boven-Rotliegend Groep voor een deel genetisch gerelateerd kan zijn aan de initiële Zechstein transgressie (omgewerkte zandstenen en conglomeraten). In de omgeving van het platform in zuidelijk Nederland onlappen jongere Zechstein Groep lagen op de Boven-Rotliegend Groep (bijv. Buurmalsen-1, Everdingen-1, Nederweert-1).

Definitie bovengrens

Getrokken aan de basis van de Onder-Germaanse Trias Groep; deze vormt een goed-herkenbare marker op boorgatmetingen. Het markeert een klein hiaat, wat de overgang weergeeft van de lateraal variërende Zechstein afzettingen naar de regionaal goed correleerbare Onder-Trias afzettingen. Waar erosie of halokinese heeft plaatsgevonden, kan de Zechstein Groep door veel jongere afzettingen bedekt worden.

Dikte indicatie
Grote dikte variaties, van minder dan 100 m aan de bekkenranden tot meer dan 1200 m in het zoutbekken.
Geografische verbreiding
Regionale correlatie

VK: Zechstein Group; DUI: Zechstein Group; BEL: Zechstein Group.

Ouderdom
Lopingien.
Holostratotype
Diepte (dikte) langs boorgat:
1212 - 1804 m (592 m)
Hypostratotype
Diepte (dikte) langs boorgat:
4378 - 4620 m (242 m)
Hypostratotype
Diepte (dikte) langs boorgat:
3817 - 3872,5 m (55,5 m)
Hypostratotype
Diepte (dikte) langs boorgat:
1973 - 2069 m (96 m)
Hypostratotype
Diepte (dikte) langs boorgat:
2572 - 2634 m (62 m)
Oorsprong naam
Naam is afgeleid van de Duitse stratigrafische nomenclatuur waar het verwijst naar de mariene evaporiet/carbonaat opeenvolging tussen het Rotliegend en Trias afzettingen. 'Zeche' betekent mijngang in het Duits.
Vorige benaming(en)
Geen.
Gereviewed door (datum)
Mark Geluk (2017).
Referenties
Geluk, M.C. 1999. Late Permian (Zechstein) rifting in the Netherlands - models and implications for petroleum geology. Petroleum Geoscience 5, 189-199.
Geluk, M.C. 2005. Stratigraphy and tectonics of Permo-Triassic basins in the Netherlands and surrounding areas. PhD Thesis, Utrecht University, 171 p.
Geluk, M.C., Van Wees, J.D., Grönloh, H., Van Adrichem Boogaert, A.B. 1997. Palaeogeography and paleotectonics of the Zechstein Group (Upper Permian) in the Netherlands. Proceedings of the XIII International Congress on the Carboniferous and Permian, 28th August-2nd September 1995, Krakow, Poland. Prace Panstwowego Instytut Geologicznego CLVII, part 2, 63-75.
NAM & RGD 1980. Stratigraphic nomenclature of The Netherlands. Verhandelingen van het Koninklijk Nederlands Geologisch Mijnbouwkundig Genootschap 32, 77 p.
Van Adrichem Boogaert, H.A. & Kouwe, W.F.P. 1994. Stratigraphic nomenclature of The Netherlands; revision and update by RGD and NOGEPA, Section D, Permian. Mededelingen Rijks Geologische Dienst, 50, 1-42.
Citeer als
TNO-GDN ([YEAR]). Zechstein Groep. In: Stratigrafische Nomenclator van Nederland, TNO – Geologische Dienst Nederland. Geraadpleegd op [DATE] op https://www.broloket.nl/stratigrafische-nomenclator/zechstein-groep.