Hollandveen Laagpakket

Code
NUNIHO
Status
Formeel (Doppert et al. 1975). Bijgewerkt (Weerts & Busschers 2003).
Lithologische beschrijving

Bruin tot zwart riet-, zegge-, broek- en veenmosveen, vezelig tot amorf, in situ en detritisch. In mindere mate gele tot groenbruine gyttja.

Afzettingsmilieu

Eutroof en mesotroof (riet-, zegge en broekveen) en lokaal oligotroof (veenmosveen) kustmoeras, lacustrien (gyttja).

Definitie ondergrens

Veelal, scherp contact met getijzand en -klei (Laagpakketten van Wormer (onderste laag Hollandveen) en Walcheren (overige veenlagen), Formatie van Naaldwijk), geleidelijke overgang naar humeuze rivierklei (Formatie van Echteld). Lokaal direct op Pleistoceen zand.

Definitie bovengrens

Veelal aan maaiveld. Elders, scherp contact met getijzand en -klei (Laagpakket van Walcheren, Formatie van Naaldwijk) of geleidelijke overgang naar humeuze rivierklei (Formatie van Echteld).

Dikte indicatie
Tot ongeveer 6 m (Bosch & Kok 1994; Bos 2010).
Geografische verbreiding
Kust- en riviervlaktes van West- en Noord-Nederland. Ingeschakeld in getijzand en -klei (Formatie van Naaldwijk) op top of onder basis van rivierklei (Formatie van Echteld).
Regionale correlatie

Noordzee: niet onderscheiden; VK: British Coastal Deposits Group (Breydon Formation) (McMillan et al. 2011); DUI: deel van Holozäne Nordsee Formation (Brand et al. 1965; Barckhausen et al. 1977), Torfkomplex (Preuss 1979); BEL: Laag van Pervijze (Gullentops et al. 2001).

Ouderdom
laat Northgrippien (Subboreaal) - midden Meghalayen (vroege Subatlanticum) (Zagwijn 1986; De Mulder & Bosch 1982; Westerhoff et al. 1987; Vos et al 2011).
Holostratotype
Diepte (dikte) langs boorgat:
0 - 5,3 m (5,3 m) beneden maaiveld
Opmerkingen:
Ingeschakelde veenlagen zijn onderdeel van de Formatie van Nieuwkoop of de Formatie van Echteld.
Oorsprong naam
Geïntroduceerd door Polak (1929) om de dikke veenlaag in Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht aan te duiden.
Vorige benaming(en)
Wold Formatie (Roeleveld 1974), Broek Formatie (Berendsen 1982, 1984).
Gereviewed door (datum)
Wim Dubelaar (2018), Sytze van Heteren (2019).
Referenties
Barckhausen, J., Preuss, H., Streif, H.-J. 1977. Ein lithologisches Ordnungsprinzip für das Küstenholozän und seine Darstellung in Form van Profiltypen. Geologisches Jahrbuch Reihe A, 44, 45-77.
Berendsen, H.J.A. 1982. De genese van het landschap in het zuiden van de provincie Utrecht, een fysisch-geografische studie. Proefschrift, Utrechtse Geografische Studies 25, 255 p.
Berendsen, H.J.A. 1984. Problems of lithostratigraphic classification of Holocene deposits in the perimarine area of the Netherlands. Geologie en Mijnbouw 63: 351-354.
Bos, I.J. 2010. Distal delta-plain successions. Architecture and lithofacies of lake fills and organics in the Holocene Rhine-Meuse delta, The Netherlands. Ph.D. Thesis, Utrecht University, 208 p.
Bosch, J.H.A., Kok, H. 1994. Toelichtingen bij de Geologische Kaart van Nederland 1:50.000. Blad Gorinchem (Gorkum) West (38W). Rijks Geologische Dienst, Haarlem.
Brand, G., Hageman, B.P., Jelgersma, S., Sindowski, K.H. 1965. Die Lithostratigraphische Unterteilung des marinen Holozäns an der Nordseeküste. Geologisches Jahrbuch, 82, 365-384.
De Mulder, E.F.J., Bosch, J.H.A. 1982. Holocene stratigraphy, radiocarbon datings and paleogeography of Central and Northern North-Holland (The Netherlands). Mededelingen Rijks Geologische Dienst, 36 (3), 111-160.
Doppert, J.W.Chr., Ruegg, G.H.J., Van Staalduinen, C.J., Zagwijn, W.H., Zandstra, J.G. 1975. Formaties van het Kwartair en Boven-Tertiair in Nederland. In: Zagwijn, W.H., Van Staalduinen, C.J. (eds.): Toelichting bij geologische overzichtskaarten van Nederland. Rijks Geologische Dienst, Haarlem, 11-56.
Gullentops, F., Bogemans, F., De Moor, G., Paulissen, E., Pissart, A. 2001. Quaternary lithostratigraphic units (Belgium). In: Bultynck, P., Dejonghe, L. (eds.), Guide to a revised lithostratigraphic scale of Belgium, Geologica Belgica, 4/1-2, 153-164.
McMillan, A.A., Hamblin, R.J.O., Merritt, J.W. 2011. A lithostratigraphical framework for onshore Quaternary and Neogene (Tertiary) superficial deposits of Great Britain and the Isle of Man. British Geological Survey Research Report, RR/10/03, 343 p.
Polak, B. 1929. Een onderzoek naar de botanische samenstelling van het Hollandsche veen. Diss. Amsterdam.
Preuss, H. 1979. Die Holozäne Entwicklung der Nordseeküste im Gebiet der östlichen Wesermarsch. Geologisches Jahrbuch Reihe A 53, 3-84.
Roeleveld, W. 1974. The Holocene Evolution of the Groningen Marine-Clay District. Berichten van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek, Supplement, 24: 1-132.
Vos, P.H., Bazelmans, J., Weerts, H.J.T., Van der Meulen, M.J. (ed.) 2011. Atlas van Nederland in het Holoceen. Uitgeverij Bert Bakker, Amsterdam, 94 p.
Weerts, H.J.T., Busschers, F.S. 2003. Beschrijving lithostratigrafische eenheid. Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen TNO. Utrecht.
Westerhoff, W.E., De Mulder, E.F.J., De Gans, W. 1987. Toelichtingen bij de Geologische kaart van Nederland 1: 50.000. Blad Alkmaar West (19W) en Blad Alkmaar Oost (19O). Rijks Geologische Dienst, Haarlem.
Zagwijn, W.H. 1986. Nederland in het Holoceen. Geologie van Nederland, Deel I. Rijks Geologische Dienst, Haarlem, 46 p.
Citeer als
TNO-GDN ([YEAR]). Hollandveen Laagpakket. In: Stratigrafische Nomenclator van Nederland, TNO – Geologische Dienst Nederland. Geraadpleegd op [DATE] op https://www.broloket.nl/stratigrafische-nomenclator/hollandveen-laagpakket.